Bibliotheken zijn niet uit ons leven weg te denken. We gebruiken ze dan ook voor verschillende doeleinden. Je gebruikt ze als kind om te leren lezen, als student voor lesmateriaal en simpelweg ter vermaak. Bibliotheken zijn immers een verzamelplaats van alle soorten geschreven werken die samen een collectie vormen. Je kunt er naartoe om informatie te vinden over verschillende soorten onderwerpen die je binnen een bibliotheek simpelweg binnen handbereik hebt. Bibliotheken besparen je zo de moeite (en het geld) om allerlei soorten werken te hoeven aanschaffen.
We gaan hier kijken naar waar bibliotheken precies vandaan komen, hoe de oudste bibliotheken zijn ontstaan en hoe en waarom sommige bibliotheken zelfs werden vernietigd. De geschiedenis van bibliotheken is interessanter dan je in eerste instantie zou denken en misschien zorgt dit inzicht voor een hele nieuwe waardering voor bibliotheken.
Waar begon het?
De handigheid van deze instanties is, zoals je waarschijnlijk wel weet, niet door de moderne mens uitgevonden. Bibliotheken bestaan al jaren. Er wordt zelfs gedacht dat de eerste bibliotheek langer dan 5000 jaar geleden in het oude Mesopotamië in gebruik was. Deze bibliotheek bestond uit ruim 30.000 kleitabletten met daarop oude teksten. Deze werken werden op een plek bewaard zodat ze door meerdere mensen gelezen konden worden.
Ebla
De bibliotheek die wordt gezien als de oudste bibliotheek ter wereld, de Ebla bibliotheek, bestaat zelfs al vanaf ongeveer 2500 voor Christus. De bibliotheek wordt niet langer gebruikt, maar was de thuisbasis van 2000 hele kleitabletten die tussen de jaren 1974 en 1976 werden ontdekt. De ontdekking bevatte daarnaast ongeveer 4700 stukjes van kleitabletten, die naar verloop van tijd uit elkaar gevallen zouden zijn. De bibliotheek bevond zich vlakbij Mardikh in Syrië.
Opmerkelijk aan deze bibliotheek was het sorteersysteem dat door de oude verzamelaars was bedacht. In tegenstelling tot veel andere oude bibliotheken, gebruikten de oude Syriërs een bepaalde manier om de werken te rangschikken en op volgorde te zetten. De kleitabletten werden bewaard op stenen planken, maar zijn tijdens de vernietiging van de bibliotheek voor een groot deel uit elkaar gevallen. Archeologen wisten deze kleitabletten voor een deel te restaureren.
Sinaï-klooster
De oudste nog bestaande bibliotheek ter wereld is het Sinaï-klooster. Deze bibliotheek wordt ook wel het Catharinaklooster of het Sint-Catharinaklooster genoemd. Deze bibliotheek werd naar schatting geopend tussen het jaar 548 en het jaar 565. Naast alleen de titel van oudste, nog bestaande bibliotheek ter wereld, wordt er ook gedacht dat deze plek het oudste, nog bestaande christelijke klooster is. Het belang van deze locatie heeft er dan ook voor gezorgd dat het klooster is opgenomen in de UNESCO werelderfgoedlijst. Het grote belang voor de christelijke wereld heeft er voor gezorgd dat deze bibliotheek de op een na grootste collectie aan oude manuscripten bezit. Op nummer één staat het Vaticaan.